ორმხრივი სავაჭრო ურთიერთობები

2018 წლის იანვარ-აგვისტოს (8 თვე) მონაცემებით, სავაჭრო ბრუნვა ისრაელსა და საქართველოს შორის გაიზარდა 94%-ით და შეადგინა 21.66 მლნ. აშშ დოლარი და მთლიანი სავაჭრო ბრუნვის 0.3% შეადგინა.

ექსპორტი გაიზარდა 19%-ით (0.3% - წილი მთლიან ექსპორტში) და შეადგინა 5.77 მლნ. აშშ დოლარი.

მიმდინარე პერიოდის მონაცემების თანახმად, ექსპორტის ზრდა განპირობებულია შემდეგ პროდუქციაზე ექსპორტის მატებით:

პროდუქცია	2018/8	რეექსპორტი
ლუდი	0.59 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 6-ჯერ, სხვაობა 0.49 მლნ. აშშ დოლარი;	98%
სპირტიანი სასმელები	0.54 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 4-ჯერ, სხვაობა 0.39 მლნ. აშშ დოლარი;	69%
სამედიცინო ხელსაწყოები	0.26 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 ექსპორტი არ განხორციელებულა;	-
ოპტიკური ელემენტები	0.6 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 70%--ით, სხვაობა 0.25 მლნ. აშშ დოლარი;	78%
საყოფაცხოვრებო ელექტრომექანიკური მანქანები	0.1 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 ექსპორტი არ განხორციელებულა;	100%
ტუმბოები	0.09 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 ექსპორტი არ განხორციელებულა;	-
მინერალური წყლები	0.7 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 14%-ით, სხვაობა 0.08 მლნ. აშშ დოლარი;	-
მანგანუმის ოქსიდები	0.13 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 145%-ით, სხვაობა 0.08 მლნ. აშშ დოლარი;	-
ღვინო	0.3 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 18%-ით, სხვაობა 0.04 მლნ. აშშ დოლარი.	-

ამასთან, ზოგიერთ პროდუქციაზე დაფიქსირდა ექსპორტის კლება:

პროდუქცია	2018/8	რეექსპორტი
ხილ-ბოსტნეულის წვენები	0.32 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 58%-ით, სხვაობა -0.43 მლნ. აშშ დოლარი;	-
ბულდოზერები	2018/8 ექსპორტი არ განხორციელებულია, სხვაობა -0.13 მლნ. აშშ დოლარი;	100%
დაუმუშავებელი ალუმინი	2018/8 ექსპორტი არ განხორციელებულია, სხვაობა -0.1 მლნ. აშშ დოლარი;	-
ხმის ჩამწერები	0.08 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 51%-ით, სხვაობა -0.09 მლნ. აშშ დოლარი;	-
თხილი და კაკალი	0.21 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 25%-ით, სხვაობა -0.07 მლნ. აშშ დოლარი.	-

2018 წლის 8 თვეში ძირითად საექსპორტო პროდუქციას წარმოადგენს:

პროდუქცია	ექსპორტი
რადიოსატელეფონო აპარატურა	1.38 მლნ. აშშ დოლარი
მინერალური წყალი	0.7 მლნ. აშშ დოლარი
ოპტიკური ელემენტები	0.6 მლნ. აშშ დოლარი
ლუდი	0.59 მლნ. აშშ დოლარი
სპირტიანი სასმელები	0.54 მლნ. აშშ დოლარი
ხილის-ბოსტნეულის წვენები	0.32 მლნ. აშშ დოლარი
ღვინო	0.3 მლნ. აშშ დოლარი
სამედიცინო ხელსაწყოები	0.26 მლნ. აშშ დოლარი
თხილი და კაკალი	0.21 მლნ. აშშ დოლარი
მანგანუმის ოქსიდები	0.13 მლნ. აშშ დოლარი

· 2018 წლის 8 თვეში იმპორტი გაიზარდა 117%-ით და შეადგინა 17.1 მლნ. აშშ დოლარი;

იმპორტის ზრდა ძირითადად განპირობებულია შემდეგ პროდუქციაზე იმპორტის მატებით:

პროდუქცია		2018/8
მანქანები მასალების დასამუშავებლად	-	2.3 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 137-ჯერ, სხვაობა 2.28 მლნ. აშშ დოლარი;
ხელსაწყოები მასალების სიმაგრის გამოსაცდელად	-	1.41 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 იმპორტი არ განხორციელებულა;
სპეციალური დანიშნულების მანქანები და მოწყობილობები	-	1.22 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 150-ჯერ, სხვაობა 1.21 მლნ. აშშ დოლარი;
სატელევიზიო კავშირის მიმღები აპარატურა	-	0.83 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 იმპორტი არ განხორციელებულა;
ნაწარმი შავი ლითონებისაგან	-	0.61 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 179-ჯერ, სხვაობა 0.6 მლნ. აშშ დოლარი;
მოწყობილობა სოფლის მეურნეობისათვის	-	0.47 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 იმპორტი არ განხორციელებულა;
სატრანსპორტო საშუალებები, ამწე მოწყობილობებით	-	0.43 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 იმპორტი არ განხორციელებულა;
ცენტრიფუგები	-	0.47 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 10-ჯერ, სხვაობა 0.42 მლნ. აშშ დოლარი;
ლითონსაჭრელი ჩარხების ნაწილები	-	0.4 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 32-ჯერ, სხვაობა 0.39 მლნ. აშშ დოლარი;
ავეჯი და მისი ნაწილები	-	0.54 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 3-ჯერ, სხვაობა 0.4 მლნ. აშშ დოლარი;
ალუმინის ნაწარმი	-	0.37 მლნ. აშშ დოლარი, 2017/8 იმპორტი არ განხორციელებულა.

ამასთან, ზოგიერთი დასახელების პროდუქციაზე დაფიქსირდა იმპორტის კლება:

პროდუქცია		2018/8
აპარატურა რძის დამუშავებისთვის	-	2018/8 იმპორტი არ განხორციელებულა, სხვაობა -0.5 მლნ. აშშ დოლარი;
ფილები პოლიმერული მასალებისგან	-	0.1 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 79%-ით, სხვაობა -0.38 მლნ. აშშ დოლარი.
სასიგნალო, ხმოვანი ელექტრო მოწყობილობები	-	0.08 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 81%-ით, სხვაობა -0.33 მლნ. აშშ დოლარი;
ინსექტიციდები	-	2018/8 იმპორტი არ განხორციელებულა, სხვაობა -0.3 მლნ. აშშ დოლარი;
მზა ნაწარმი, ტანსაცმლის თარგების ჩათვლით	-	0.12 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 67%-ით, სხვაობა -0.24 მლნ. აშშ დოლარი;
სარეცხი და საწმენდი საშუალებები	-	0.44 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 26%-ით, სხვაობა -0.15 მლნ. აშშ დოლარი.

ძირითადი საიმპორტო პროდუქცია:

პროდუქცია		2018/8
მანქანები მასალების დასამუშავებლად	-	2.3 მლნ. აშშ დოლარი;
ხელსაწყოები მასალების სიმაგრის გამოსაცდელად	-	1.41 მლნ. აშშ დოლარი;
სპეციალური დანიშნულების მანქანები	-	1.22 მლნ. აშშ დოლარი;
ინდივიდუალური ფუნქციების ელექტრული აპარატურა	-	1.04 მლნ. აშშ დოლარი;
სატელევიზიო კავშირის მიმღები აპარატურა	-	0.83 მლნ. აშშ დოლარი;
ნაწარმი შავი ლითონებისაგან		0.61 მლნ. აშშ დოლარი;
ავეჯი სხვა და მისი ნაწილები		0.54 მლნ. აშშ დოლარი.

2017 წლის მონაცემებით სავაჭრო ბრუნვა ისრაელსა და საქართველოს შორის გაიზარდა 31%-ით წინა წლის მაჩვენებელთან შედარებით და შეადგინა 20.29 მლნ. აშშ დოლარი.

· ექსპორტი გაიზარდა 29%-ით და შეადგინა 7.04 მლნ. აშშ დოლარი;

2017 წლის სტატისტიკური მონაცემების თანახმად, ექსპორტის ზრდა განპირობებულია შემდეგ პროდუქციაზე ექსპორტის მატებით:

პროდუქცია		2017
რადიოსატელეფონო აპარატურა	-	1.61 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 39%-ით, სხვაობა 0.45 მლნ. აშშ დოლარი;
ხილ-ბოსტნეულის წვენები	-	0.84 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 68%-ით, სხვაობა 0.34 მლნ. აშშ დოლარი;
ლუდი	-	0.26 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 21-ჯერ, სხვაობა 0.25 მლნ. აშშ დოლარი;
ღვინო	-	0.4 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 72%-ით, სხვაობა 0.16 მლნ. აშშ დოლარი;
მინერალური წყლები	-	0.83 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 23%-ით, სხვაობა 0.16 მლნ. აშშ დოლარი.

ამასთან, ექსპორტის კლება დაფიქსირდა შემდეგ პროდუქციაზე:

თხილი და კაკალი - 0.88 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 37%-ით, სხვაობა -0.52 მლნ. აშშ დოლარი

2017 წელს ძირითად საექსპორტო პროდუქციას წარმოადგენს:

პროდუქცია	ექსპორტი
რადიოსატელეფონო აპარატურა	1.61 მლნ. აშშ დოლარი
თხილი და კაკალი	0.88 მლნ. აშშ დოლარი
ხილის-ბოსტნეულის წვენები	0.84 მლნ. აშშ დოლარი
მინერალური წყლები	0.83 მლნ. აშშ დოლარი
ოპტიკური ელემენტები	0.65 მლნ. აშშ დოლარი
ღვინო	0.4 მლნ. აშშ დოლარი

2017 წელს ახალი საექსპორტო პოზიციები ისრაელის ბაზარზე: ძმარი და მისი შემცვლელები (0.004 მლნ.$), საკონდიტრო ნაწარმი შაქრისაგან (0.003 მლნ.$), ფეროშენადნობები (0.03 მლნ.$), დაუმუშავებელი ტყავი (0.01 მლნ.$).

· იმპორტი გაიზარდა 32%-ით და შეადგინა 13.25 მლნ. აშშ დოლარი;

პროდუქცია		2017
ელექტრული მანქანები და აპარატურა	-	1.6 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 11-ჯერ, სხვაობა 1.45 მლნ. აშშ დოლარი;
ჩარხები (ლითონის დასამუშავებლად)	-	1.13 მლნ. აშშ დოლარი, 2016 წელს იმპორტი არ განხორციელებულა, სხვაობა 1.13 მლნ. აშშ დოლარი;
საჰაერო ტუმბოები	-	0.62 მლნ. აშშ დოლარი, გაიზარდა 21-ჯერ, სხვაობა 0.6 მლნ. აშშ დოლარი.

მასთან, ზოგიერთი დასახელების პროდუქციაზე დაფიქსირდა იმპორტის კლება:

ავეჯი და მისი ნაწილები - 0.16 მლნ. აშშ დოლარი, შემცირდა 83%-ით, სხვაობა -0.78 მლნ. აშშ დოლარი.

ძირითადი საიმპორტო პროდუქცია:

პროდუქცია		2017
ინდივიდუალური ფუნქციების მქონე ელექტრული მანქანები	-	1.6 მლნ. აშშ დოლარი;
ჩარხები (ლითონების დასამუშავებლად)	-	1.13 მლნ. აშშ დოლარი;
სარეცხი და საწმენდი საშუალებები	-	1.03 მლნ. აშშ დოლარი;
საჰაერო ტუმბოები	-	0.62 მლნ. აშშ დოლარი;
ფილები პოლიმერული მასალებისგან	-	0.56 მლნ. აშშ დოლარი.

თანამშრომლობა ინვესტიციებისა და ენერგეტიკის სფეროში

ისრაელის სახელმწიფოდან საქართველოში ინვესტიციების განხორციელება დაიწყო 2001 წლიდან. 2007-2017 წლებში სულ შემოსულია 111.8 მლნ. აშშ დოლარის ინვესტიცია.

მათ შორის:

Ø 2018 წლის I კვარტლის მონაცემებით, ისევე როგორც გასული წლის ანალოგიურ პერიოდში, ისრაელიდან საქართველოში ინვესტიციები არ განხორციელებულა;

Ø 2017 წლის მონაცემებით, ისრაელიდან საქართველოში განხორციელებული ინვესტიციების მოცულობა გაიზარდა 177%-ით გასული წლის მაჩვენებელთან შედარებით და შეადგინა 6.77 მლნ. აშშ დოლარი;

Ø 2016 წლის მონაცემებით ისრაელიდან საქართველოში განხორციელდა 2.45 მლნ. აშშ დოლარის ინვესტიცია, რაც 94%-ით ნაკლებია წინა წლის მაჩვენებელთან შედარებით;

Ø 2015 წელს ინვესტიციები გაიზარდა 88%-ით და შეადგინა 37.66 მლნ. აშშ დოლარი;

Ø 2014 წელს ინვესტიციები გაიზარდა 119%-ით და შეადგინა 20.05 მლნ. აშშ დოლარი;

Ø 2013 წელს შემცირდა 11%-ით და შეადგინა 9.15 მლნ. აშშ დოლარი.

ისრაელის კაპიტალით დარეგისტრირებული ერთობლივი კომპანიები:

2018 წლის 1-ლი იანვრის მდგომარეობით

სტატისტიკური მონაცემების თანახმად, საქართველოში სულ დარეგისტრირებულია 833 კომპანია ისრაელის კაპიტალის მონაწილეობით. მათ შორის:

Ø 570 საწარმო	-	ისრაელის კაპიტალით შექმნილი;
Ø 202 საწარმო	-	საქართველო-ისრაელის წილობრივი კაპიტალით შექმნილი;
Ø 44 საწარმო	-	ისრაელის და მესამე ქვეყნების წილობრივი კაპიტალით შექმნილი;
Ø 17 საწარმო	-	საქართველო-ისრაელის და მესამე ქვეყნების წილობრივი კაპიტალით შექმნილი.

დარეგისტრირებული 833 კომპანიიდან, მიმდინარე ეტაპზე მოქმედია 271 კომპანია. მათ შორის:

Ø 165 საწარმო	-	ისრაელის კაპიტალით შექმნილი;
Ø 87 საწარმო	-	საქართველო-ისრაელის წილობრივი კაპიტალით შექმნილი;
Ø 13 საწარმო	-	ისრაელის და მესამე ქვეყნების წილობრივი კაპიტალით შექმნილი;
Ø 6 საწარმო		საქართველო-ისრაელის და მესამე ქვეყნების წილობრივი კაპიტალით შექმნილი.

თანამშრომლობა ტურიზმის სფეროში

ისრაელიდან საქართველოში 2011-2017 წლებში სულ შემოსულია 381 800 ვიზიტორი. მათ შორის ვიზიტორების ოდენობა:

· 2018 წლის 8 თვეში, ისრაელიდან საქართველოში შემოვიდა 101 156 ვიზიტორი, რაც 35%-ით აღემატება გასული წლის ანალოგიური პერიოდის მაჩვენებელს (მე-8 ადგილი ტოპ 15 ვიზიტორ ქვეყანას შორის);

· 2017 წელს, ისრაელიდან საქართველოში შემოვიდა 115 040 ვიზიტორი, რაც 35%-ით აღემატება გასული წლის მაჩვენებელს. მოცემულ პერიოდში ისრაელმა დაიკავა მე-7 ადგილი ტოპ 15 ვიზიტორ ქვეყანას შორის;

· 2016 წელს ვიზიტორების რაოდენობა გაიზარდა 54%-ით და შეადგინა 85 398 ვიზიტორი;

· 2015 წელს ვიზიტორების რაოდენობა გაიზარდა 44%-ით და შეადგინა 55 439;

· 2014 წელს ვიზიტორების რაოდენობა გაიზარდა 5%-ით და შეადგინა 38 646;

· 2013 წელს ვიზიტორების რაოდენობა გაიზარდა 31%-ით და შეადგინა 36 683.

ისრაელის სახელმწიფოს მიერ საქართველოში განხორციელებული ინვესტიციები

(მლნ. აშშ დოლარი)

წლები	2013	2014	2015	2016	2017	2018/I
საქართველოში შემოსულ ინვესტიციები	1020.5	1817.7	1665.6	1565.8	1888.8	287.4
ისრაელიდან შემოსული ინვესტიციები	9.15	20.05	37.66	2.45	6.77	-
ზრდა წინა წელთან შედარებით %	-11.4	119.2	87.9	-93.5	176.6	-
წილი მთლიან ინვესტიციებში %	0.9	1.1	2.3	0.2	0.4	-

ისრაელის სახელმწიფოდან შემოსული ვიზიტორების რაოდენობა

წლები	2013	2014	2015	2016	2017	2018/8
საქართველოში შემოსული ვიზიტორები	4954448	5004331	5255999	5392816	6482830	5895914
ისრაელიდან შემოსული ვიზიტორები	36683	38646	55439	85398	115040	101156
ზრდა წინა წელთან შედარებით %	31.21	5.35	43.45	54.04	34.71	35.11
წილი მთლიან რაოდენობაში %	0.74	0.77	1.05	1.58	1.77	1.72

საქართველოსა და ისრაელის სავაჭრო ბრუნვის დინამიკა

(მლნ. აშშ დოლარი)

წლები	2013	2014	2015	2016	2017	2018/8
ბრუნვა სულ	10933.1	11462.9	9505.0	9407.7	10674.8	8100.7
ბრუნვა	33.80	46.12	28.22	15.50	20.29	21.66
ზრდა %	-51%	36%	-39%	-45%	31%	94%
წილი მთლიან ბრუნვაში %	0.3	0.4	0.3	0.2	0.2	0.3
ექსპორტი სულ	2910.3	2861.0	2204.7	2113.1	2735.5	2146.4
ექსპორტი	2.39	4.46	5.65	5.45	7.04	5.77
ზრდა %	-93%	86%	27%	-4%	29%	19%
წილი მთლია ექსპორტში %	0.1	0.2	0.3	0.3	0.3	0.3
იმპორტი სულ	8022.7	8601.8	7300.3	7294.6	7939.3	5954.3
იმპორტი	31.41	41.66	22.57	10.05	13.25	17.09
ზრდა %	-1%	33%	-46%	-55%	32%	117%
წილი მთლიან იმპორტში %	0.4	0.5	0.3	0.1	0.2	0.3
სალდო	-29.02	-37.21	-16.92	-4.60	-6.22	-11.32